“Wat is nu de gezondste saus?” vragen mensen mij vaak. Ze hebben dan al vaak gehoord dat er niet zoiets bestaat als ‘gezonde saus’ en dat saus dus absoluut niet past in een dieet. Diëten heeft over de jaren heen ook niet bepaald een goede reputatie opgebouwd. Calorieën tellen heeft van afslanken een schools optelsommetje gemaakt. Strenge diëten geven je een militair strafkampgevoel. Bovendien hebben afslankprogramma’s op basis van smakeloze light versies, oplosgerechten of stinkende poedertjes de indruk gewekt dat diëten nu eenmaal een offer. Ze creëren onbewust het idee dat we ons er maar bij moeten neerleggen dat dieetvoeding niet lekker is, alleen functioneel. Toch hoeft dat helemaal niet zo te zijn!
Ben jij een sausman of -vrouw?
Wat is jouw mening over saus? Zeg jij resoluut: “Hoe meer, hoe liever!” of bedank je meestal voor al te veel saus op je bord en hou je meer van een ‘steak natuur’? Zelf ben ik dol op saus. Ik heb er altijd een hekel aan gehad om voeding droog binnen te spelen. Saus in een gerecht was voor mij niet de kers op de taart, maar een belangrijk en noodzakelijk onderdeel ervan. Een droge maaltijd kon mij nooit bekoren en toch heb ik veel tijd versleten met kauwen op droge lappen vlees en naakte blaadjes sla. Ik had maar schrik dat die vinaigrette, die dressing of saus rechtstreeks aan mijn dijen zou gaan plakken.
Maar eigenlijk is dit net een van de grootste vergissingen die ik heb gemaakt op vlak van voeding. Dit was één van de eerste zaken die ik leerde in mijn opleidingen tot natuurvoedingsdeskundige. Deze mentaliteitsverandering heeft een belangrijke rol gespeeld in de complete ommezwaai van mijn levensstijl met als bonus heel wat positieve gezondheidseffecten. Eindelijk, na zoveel jaren, was ik niet meer ‘de mollige zus’. Daarover vertel ik later in deze blog meer!
Honger is de beste saus
‘Honger is de beste saus’ zeggen ze in Vlaanderen vaak. Daarmee bedoelen ze dan meestal dat je niet te kieskeurig moet zijn wat smaak betreft. Als je genoeg honger hebt, eet je namelijk alles. Dus als je je kinderen lang genoeg uithongert, zullen ze wel eten wat je serveert. Kinderen zijn effectief vaak de moeilijkste eters. Hun smakenpalet is zich nog aan het ontwikkelen dus ze moeten nog veel dingen ‘leren lusten’. Maar anderzijds zijn er ook een heleboel (hooggevoelige) kinderen met een verfijnde smaak, die gewoon meer verwachten van een maaltijd dan een bord droog vlees met gestoofde groenten. Die kinderen kun je met de juiste kruiden dan weer bereiken en natuurlijk ook met saus. En die hoeft niet per sé ongezond te zijn!
De saus is beter dan de vis
Als men zegt dat ‘de saus beter is dan de vis’ bedoelt men dat het bijkomende beter is dan de hoofdzaak. Nochtans zijn er heel wat mensen die argumenteren dat de saus net de hoofdzaak is, op zijn minst wat sommige gerechten betreft. Fastfoodliefhebbers zeggen wel eens dat het de saus is die de hamburger (lekker) maakt en dat de rest bijkomstig is. En gerechten zoals vol-au-vent en stoofvlees moeten het natuurlijk ook hebben van hun saus. Vooral wie af en toe eens naar een culinair restaurant gaat, weet dat saus een niet te onderschatten deel is van een gerecht. Vaak is het net de saus die verrassend is en die in de herinnering van de consument gegrift staat. We weten intussen namelijk allemaal wel hoe een kwalitatief stukje vlees proeft. Oscar Wilde heeft het mooi beschreven.
“Culture depends on cookery. For myself, the only immortality I desire is to invent a new sauce.” – Oscar Wilde
Als zelfs een beroemd schrijver liever bekend was geworden om zijn legendarische saus, dan weet je hoeveel belang mensen hechten aan een verrassende smaak. Hoeveel mensen hebben The Portrait of Dorian Gray gelezen en hoeveel mensen eten regelmatig mayonaise of ketchup?
Nu, die laatste zijn zeker geen voorbeelden van gezonde sausjes, zeker niet als je ze in een pot of spuitbus uit de supermarkt haalt. Deze klassieke sausjes zitten boordevol suiker, kleur- en smaakstoffen die sluimerende schade aanrichten in ons lichaam en vooral in onze darmen. Bovendien brengen ze ook schade toe aan onze hersenen. Dit laatste effect wordt vaak enorm onderschat. Pickles en mosterd zijn alvast een pak gezonder, maar de kant-en-klare variant bevat wel nog steeds bewaarmiddelen. Wat is dan wél de gezondste saus?
Gezonde saus om je gerechten te pimpen
Gelukkig zijn er heel veel manieren om zelf de gezondste saus te maken. Zo zijn kuzu en Agar-agar gezonde sausbinders, kan amandelpasta een goede basis zijn voor een zelfgemaakt roomsausje en kan je met biologisch currypoeder of verse curry op een eenvoudige manier zélf gezonde currysaus maken die alle varianten uit potjes overtreft. Je kunt ook kiezen voor plantaardige room in plaats van de traditionele room. Bovendien zijn heel veel van deze natuurlijke kruiden en specerijen de titel superfood waardig.
Recepten voor gezonde saus
Tussen onze 3-isOnerecepten vind je regelmatig gerechten met verrassende gezonde sausjes die perfect passen in een dieet of gezondheidstraject.
- Wie graag bechamelsaus gebruikt op bloemkool of prei, zal blij zijn met dit gezonde alternatief.
- Stoofvleesliefhebbers zullen duimen en vingers aflikken bij dit gezonde stoofpotje.
- We hebben ook goed nieuws voor wie op zoek is naar een gezonde vol-au-vent.
- En wist je dat je zelfs chili con carne gezond kan klaarmaken?
- Zoals eerder vermeld, kun je ook gemakkelijk zelf gezonde currysaus maken.
- Of doe eens gek en maak deze heerlijke (Mexicaanse) chocoladesaus bij je vleesgerecht.
- Tenslotte kun je ook je desserten gemakkelijk een boost geven met een heerlijk en gezond vruchtensausje.
Conclusie: Wat is nu de gezondste saus?
1. Homemade sausjes
Intussen is het je vast al duidelijk geworden dat de gezondste saus een saus is die je zelf maakt. En daarbij wil ik vooral de misvatting ontkrachten dat dit erg lang duurt. Je kunt op enkele minuutjes tijd al een heerlijke saus, vinaigrette of dressing maken.
2. Kijk naar de kleur
Ga je op restaurant en wil je gaan voor het gerecht met de gezondste saus? Dan raad ik aan om een maaltijd te kiezen met een rode saus. Sauzen met een rode kleur zijn namelijk over het algemeen caloriearmer dan andere sauzen en bevatten minder schadelijke vetten. Sauzen met een witte of gelere kleur daarentegen zijn vaak gemaakt op basis van mayonaise of bevatten room of kaas.
3. Pas voor light sauzen
In ‘light’ sauzen worden de vetstoffen verwijderd. Deze worden dan vaak vervangen door koolhydraten en suikers. Een saus uit de supermarkt is dus niet ‘gezond’ omdat er ‘light’ op staat. Bovendien heb je gezonde vetstoffen broodnodig! Ze zijn net goed voor je lichaam en essentieel voor een optimale spijsvertering.
Vroeger, toen ik nog worstelde met overgewicht, durfde ik geen saus aan te raken. Ik werkte alles maar met tegenzin droog naar binnen uit schrik om weer bij te komen. Achteraf heb ik net geleerd dat ik die vetten nódig had om gewicht te verliezen. Dat strookt misschien op het eerste gezicht niet met je interne logica, maar toch is het waar! Mijn liefde voor saus omarmen heeft me net gehólpen om gewicht te verliezen! En als klap op de vuurpijl ging mijn huid, die er voordien vaak droog en futloos uitzag, er ook van stralen!
4. De kracht van kruiden
Als je je gerechten bereidt met een vetstof, zoals olijfolie of biologische hoeveboter, dan heb je vaak aan de juiste kruiden genoeg. Experimenteren met kruiden is ook ontzettend leuk. Zo leer je welke kruiden je lekker vindt en welke heerlijke combinaties opleveren. En natuurlijk hangt het ook af van je ingrediënten welke specerijen je gerecht echt een boost kunnen geven. Je zult merken dat je drang om elk gerecht te overgieten met saus daar als vanzelf van afneemt. Ze zorgen voor extra verzadiging op alle vlakken.
Share je sausje!
Heb jij de droom van Oscar Wilde vervuld en je eigen saus uitgevonden? Laat dan anderen mee genieten van je uitvinding en deel je recept op onze besloten Facebookgroep. Stuur ons gewoon een simpel verzoekje om lid te worden. Of deel je creatieve inspiratie met anderen op een van onze leuke events.
