Heb je ooit dat gevoel gehad dat je de controle over je eten verliest en niet kunt stoppen met eten? Dat je begint te eten en jezelf niet kunt tegenhouden, ook al weet je dat je dat eigenlijk niet wilt? Dat gevoel kan ongelooflijk frustrerend en ontmoedigend zijn, vooral als het een patroon wordt dat moeilijk te doorbreken is.
Zowel ikzelf als Elly kennen dat gevoel maar al te goed. Na jaren van worstelen met mijn eetgedrag en mijn relatie met voedsel, ontdekte ik de kracht van het begrijpen van cravings en hoe we ons lichaam en onze geest beter kunnen ondersteunen om gezonde gewoontes op te bouwen en cravings te overwinnen.
Wat zegt de wetenschap er over?
Een van de redenen waarom we cravings hebben, is omdat onze hersenen geprogrammeerd zijn om bepaalde voedingseigenschappen te zoeken, zoals suiker, vet, zetmeel, zout, eiwit en glutamaat (Glutamaat heeft een umami-smaak. Umami is een van de vijf basissmaken, naast zoet, zuur, zout en bitter. Het is een hartige, vlezige of bouillonachtige smaak. Deze eigenschappen waren belangrijk voor het overleven en voortplanting van onze voorouders. Het eten van voedsel dat rijk is aan suiker en vet zorgt ervoor dat dopamine vrijkomt in de hersenen, wat ons een gevoel van plezier en motivatie geeft om meer van dat calorierijke voedsel te willen eten en verhoogde onze kans op overleving.
Onze moderne technologie en welvaart hebben het mogelijk gemaakt om voedsel te maken dat vol zit met de voedingseigenschappen waar onze hersenen naar verlangen, zoals suiker, vet en zout. Dit kan leiden tot cravings en het kan moeilijk zijn om een gezond dieet te behouden. Om cravings onder controle te houden, is het belangrijk om bewust te zijn van je hongergevoelens. Leer te herkennen wanneer je echt honger hebt en wanneer je lichaam slechts om andere redenen om voedsel vraagt. Zo kun je betere voedingskeuzes maken en cravings voorkomen. Hierover geven we een workshop, zodat zowel de theorie alsook praktische tools krijgt om er beter mee om te gaan. Alsook om er in je gezin op een constructieve manier preventief mee om te gaan.
Het verhaal van Elly
Ik ben Elly Louage, studente Toegepaste Gezondheidswetenschappen aan de Hogeschool Brugge. Momenteel werk ik aan mijn afstudeerproject over eetstoornissen. Dit onderwerp ligt me nauw aan het hart omdat ik zelf geworsteld heb met verstoord eetgedrag en weet hoe moeilijk het kan zijn om hiermee om te gaan.
Van jongs af aan in de opvoeding waren er veel beperkingen rondom eten. We mochten bijvoorbeeld geen suiker eten. We hadden last van tekorten in onze voeding. Als 10-jarige kon ik 2 borden eten en toch geen voldaan gevoel hebben. Mijn buik was vol, maar ik had nog steeds geen verzadigd gevoel.
Op de lagere school, als een klasgenootje jarig was, kregen we een zak snoep. Toch moesten we het thuis afgeven en zagen we dat zakje nooit meer terug. Na een tijdje heb je dat door en at ik het ook stiekem op. En ik loog tegen mijn moeder dat er niemand jarig was.
Als een jarige klasgenoot een verjaardagsfeest gaf, met frisdrank, snoep en taart werd verstrekt, ging ik voluit. Ik at tot ik letterlijk buikpijn had omdat ik wist dat ik dit thuis zelf nooit niet mocht eten.
Mijn ouders gingen uit elkaar toen ik 12 werd, en alles veranderde plotseling. Er was minder tijd, dus als we bij mijn moeder waren, aten we diepvriespizza (iets wat we anders nooit aten). Bij mijn vader aten we altijd vers voedsel. Bij hem thuis mochten we wel snoepen, maar alleen tussen 14 en 17 uur. Dus wat deden we als 12-, 10- en 8-jarigen snoep kopen en ons gedurende die 3 uur volstoppen met snoep. En toen het etenstijd was, kon ik niet meer eten, maar moesten we onze borden leegeten (zoals de meeste kinderen thuis).
Ik kan je vertellen dat ik een ingewikkelde relatie met eten had toen ik opgroeide en dit versterkte nog meer toen ik voor het eerst alleen woonde. Ik was niet meer verplicht om op een bepaald uur te eten; ik was vrij om te eten wat ik wilde en wanneer ik dat wilde. Wat dus zo goed als altijd ongezond was.
Dit ging natuurlijk niet zonder gevolgen, ik kwam langzaam aan in gewicht, en ik voelde me daar vreselijk over en wilde koste wat kost afvallen.
Ik was geobsedeerd door eten en gewicht en probeerde me voortdurend te beperken in wat ik at door het volgen van verschillende diëten. Mijn motivatie was als ik gezond eet, ga ik wel automatisch afvallen maar mijn hoofdmotivatie was wel altijd afvallen. Dit leidde uiteindelijk tot eetbuien, die mijn leven en gevoel van eigenwaarde op zijn kop zetten. Het was een lange, moeilijke weg naar herstel, maar ik ben blij dat ik deze reis heb gemaakt en dat ik nu anderen kan helpen die met hetzelfde probleem worstelen. Daarom heb ik bewust gekozen om de opleiding Toegepaste gezondheidswetenschappen te gaan volgen, zodat ik naast ervaringsdeskundige ook professionele begeleiding kan geven.
Door mijn ervaring met het overwinnen van cravings en verstoord eetgedrag, heb ik geleerd dat het begrijpen van de zes ‘human hungers’ en het toepassen van de andere tips die ik in mijn blog heb beschreven cruciaal kunnen zijn voor het ontwikkelen van een gezonde relatie met voedsel. Deze tips en mijn persoonlijke ervaringen kunnen anderen helpen hun relatie met voedsel te verbeteren en hun cravings te overwinnen. Inzicht in de verschillende soorten honger heeft me geholpen mijn lichaam beter te begrijpen en te herkennen wanneer ik bijvoorbeeld echt honger had en emotioneel honger of dorst had. De toepassing van deze kennis heeft me geholpen betere voedselkeuzes te maken en mijn cravings te verminderen.
De zes ‘human hungers’ zijn:
- Nutriëntenhonger
- Dorst
- Variatie
- lage bloedsuikerspiegel
- emotionele honger
- een lege maag.
Nutriënten honger treedt op wanneer het lichaam specifieke voedingsstoffen nodig heeft niet krijgt. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer iemand een tekort heeft aan een bepaald mineraal of vitamine. Het is belangrijk naar deze signalen van het lichaam te luisteren en te proberen in de behoefte aan bepaalde voedingsstoffen te voorzien.
Dorst wordt vaak verward met honger. Water, vocht, kwam vroeger van ons voedsel, dus als ons lichaam dorst heeft, communiceert het vaak in plaats daarvan honger. Daarom zijn voldoende water drinken en luisteren naar de signalen van ons lichaam essentieel.
Het lichaam verlangt van nature naar variatie in de voeding om er zeker van te zijn dat het alle noodzakelijke voedingsstoffen binnenkrijgt. Als iemand honger heeft, kan het helpen het menu te veranderen en te kijken of het lichaam zich meer verzadigd voelt.
Een lage bloedsuikerspiegel kan ook hongergevoelens veroorzaken. De stijging en daling van de bloedsuikerspiegel na het eten van snelle suikers zal er voor zorgen dat iemand zich snel weer hongerig voelt. Bovendien geven deze berg calorieën je een constant energiegebrek.
Emotionele honger kan optreden wanneer voedsel wordt gebruikt om een emotie te bevredigen. Emotioneel gevoelige mensen voorzien vaak in hun behoeften door middel van voedsel. Het onderscheid leren maken tussen emotionele honger en honger als gevolg van lichamelijke behoeften is essentieel.
Een lege maag voelt soms aan alsof de honger overheerst, maar dit is vaak niet waar. Het gevoel van een lege maag is slechts een gevoel en betekent niet noodzakelijkerwijs dat iemand honger heeft. Het is belangrijk onderscheid te leren maken tussen echte honger en het gevoel van een lege maag.
Deze verschillende gevoelens van honger kunnen iemand helpen beter te luisteren naar de signalen van zijn lichaam en leren onderscheid te maken tussen emotionele en fysieke behoeften. Het begrijpen van deze signalen en leren hoe je er het beste op kunt reageren is essentieel om een gezonde relatie met voedsel te ontwikkelen.
Een ernstige eetstoornis begint vaak met kleine dingen, zoals ongezonde eetgewoonten of een verstoorde relatie met voedsel. Deze kleine dingen kunnen aanzienlijk en drastisch groeien als we ze niet snel aanpakken. Aan de hand van een workshop wil ik aan deelnemers inzichten geven in cravings en aanverwante patronen. Hoe we ons lichaam en onze geest kunnen ondersteunen om een gezonde relatie met voedsel op te bouwen en eetstoornissen te voorkomen.
Wil jij er alles over weten, schrijf je dan in voor onze workshop over eetgedrag.
